درمان کیست مویی

بیماری پیلونیدال را باید نوعی التهاب پوستی دانست که در حد فاصل خط باسن و کمر ایجاد می‌شود. این عارضه گاهی با هشدار درد، خود را نشان می‌دهد و گاهی کاملا بدون علامت است و صرفا به شکل یک حفره کوچک بروز پیدا می‌کند. این کیست متشکل از مو، مواد زائد و چرک است و ممکن است متورم و عفونی شود. گاهی عارضه خود به خود مرتفع می‌شود،  اما در صورت عود کردن مداوم بیماری باید برای درمان کیست مویی مقعد به پزشک مراجعه کرد.

علل بروز کیست مویی مقعد

محققان هنوز عوامل ایجاد پیلونیدال را به طور کامل شناسایی نکرده‌اند،  با این حال عواملی مانند وراثت و سبک زندگی نقش اصلی ایجاد این عارضه را ایفا می‌کنند.  نشستن‌های طولانی مدت،  دوچرخه سواری مداوم و لباس‌های تنگ از شناخته شده‌ترین عوامل بروز کیست مویی دنبالچه هستند.

کیست مویی مقعد در مردان و افراد پرمو بیش از دیگران اتفاق می‌افتد. همچنین این بیماری در بین افرادی که سطح بهداشت ضعیفی دارند،  بهبود زخم در آن‌ها با تاخیر انجام می‌شود، دچار چاقی مفرط هستند و یا ضربه و آسیبی به ناحیه مقعد و دنبالچه آن‌ها وارد شده، محتمل‌تر است.

 انواع کیست مویی مقعد

درمان کیست مویی مقعد بر اساس نوع آن انجام می‌شود.  این کیست‌ها به شکل حاد و مزمن بروز پیدا می‌کنند.  در نوع حاد،  توده پر از چرک و عفونت باعث ایجاد درد و ناراحتی می‌شود.  در نوع مزمن،  عارضه مکررا تکرار می‌شود و ممکن است پزشک تصمیم به جراحی بگیرد.

علائم و نشانه‌های کیست مویی مقعد

تا زمانی که کیست مویی عفونت نکند، ممکن است بیمار هیچ نشانه و دردی را احساس نکند. از علائم کیست مویی و عفونی شدن پیلونیدال می‌توان به تب، درد، بوی نامطبوع در مقعد، قرمز شدن و التهاب در ناحیه نشیمنگاهی اشاره کرد. به طور معمول آقایان بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه دردناک هستند، اما امکان ایجاد کیست مویی مقعد در بانوان نیز وجود دارد.

متد های تشخیص ابتلا به کیست مویی در مقعد

به طور معمول پزشکان در زمان معاینه حضوری با مطرح کردن سوالاتی از بیمار و معاینه بالینی نوع عارضه را تشخیص می‌دهد. همچنین در صورتی که دکتر نتواند با اطمینان کامل در خصوص این که عارضه نوعی کیست مویی است و یا آبسه ی مقعد اظهار نظر کند برای برطرف کردن تردید ممکن است روش‌های تصویربرداری تجویز نماید

معرفی درمان‌های خانگی برای کاهش علائم کیست مویی مقعد

نخستین کاری که می بایست برای جلوگیری از ابتلا به این عارضه یا کاهش علائم آن انجام داد رعایت بهداشت فردی و تمیز نگه داشتن موضع است. در نظر داشته باشید که قراردادن کمپرس آب گرم بر روی ناحیه به کاهش درد و التهاب کمک می کند اما درمان قطعی این بیماری نیست. همچنین به خاطر داشته باشید که به هیچ وجه نباید در خانه تلاش و یا اقدامی برای تخلیه عفونت و یا باز کردن زخم روی دمل نمایید زیرا بسیار خطرناک است.

 درمان دارویی کیست مویی مقعد یا عمل جراحی؟

کیست مویی معمولا با برداشتن موها و تمیز نگه داشتن موضع درمان می‌شود. اما به طور کلی پروسه ی درمان به میزان التهاب، عفونت و بزرگی کیست بستگی دارد و نیازمند تشخیص پزشک است. در صورت نیاز پزشک در محیط استریل با بی‌حسی موضعی و ایجاد شکاف، مایعات و موها را تخلیه کرده و برای درمان عفونت، آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد. اگر درمان کیست مویی مقعد با دارو تکمیل نشد و بیمار مجددا دچار توده و آبسه شد،  احتمال اینکه پزشک تصمیم به عمل جراحی بگیرد، وجود دارد.

 درمان کیست مویی مقعد با لیزر

درمان کیست مویی مقعد با لیزر یک روش نوین و موثر است که جایگزینی برای جراحی سنتی تلقی می‌شود. در روش درمان کیست مویی با لیزر، یک روش کم تهاجمی در دستور کار قرار می‌گیرد که در آن از پرتوهای لیزر برای تخریب کیست و بافت اطراف آن استفاده می‌شود. از مزایای این روش می‌توان به زمان بهبودی کوتاه‌تر، احتمال عفونت و خونریزی کمتر و زیبایی پوست پس از درمان اشاره کرد.

استفاده از روش پلاگ ‌های زیستی برای درمان کیست مویی

پلاگ های زیستی مواد بیولوژیکی خاصی هستند که موجب تحریک سلول های بدن می شوند تا با سرعت بیشتری سلول های جدید و سالم تولید کنند. در این روش درمان پزشک با استفاده از این مواد تلاش می کند تا سلول های جدید به سرعت جایگزین بافت های آسیب دیده شوند و احتمال عود مجدد کیست مویی کم شود.

پلاگ‌ها معمولا از مواد طبیعی مانند کلاژن یا فیبرین تشکیل شده‌اند که به راحتی توسط بدن جذب می‌شوند. این روش غیر تهاجمی بوده و کم بودن دوران نقاهت از مهم‌ترین مزایای آن است. اما می بایست در نظر داشته باشید که هزینه ی درمان با این روش به طور معمول بالاتر از سایر روش های درمانی است.

مزایا و معایب جراحی بسته برای درمان کیست مویی مقعد

در روش جراحی بسته برای درمان کیست مویی مقعد، پوست نهایتا تا 7 سانت برش می‌خورد تا عفونت خارج شود. از مزایای این روش ایجاد برش کوچک‌تر، درد کمتر و احتمال پایین ابتلا به عفونت است. از معایب این روش باید به این موضوع اشاره کرد که برای همه نوع کیست، مناسب نیست و نیاز به مهارت بالای پزشک برای این نوع جراحی وجود دارد.

مزایا و معایب جراحی باز کیست مویی مقعد

از آنجایی که در جراحی باز، کیست و بافت‌های اطراف همگی تخلیه می‌شوند، امکان عود کردن مجدد بیماری کاهش پیدا می‌کند. با این حال این روش با بیهوشی یا بی‌حسی انجام می‌شود، زمان بهبودی طولانی‌تر است و ممکن است جای زخم و اسکار روی پوست باقی بماند.

مراقبت‌های پس از جراحی کیست مویی مقعد

رعایت بهداشت و تمیز نگه داشتن محل،  بسیار ضروری است. همچنین بیمار باید استراحت کافی داشته باشد،  برای مدیریت درد طبق دستورالعمل پزشک از مسکن‌ها استفاده کند و محل جراحی را از نظر بروز هرگونه علائم عفونت مانند قرمزی، تورم یا ترشح بررسی کند. رعایت رژیم غذایی سالم و سبک زندگی بدون الکل و دخانیات نیز توصیه می‌شود.

مدت زمان بهبودی کیست مویی مقعد

مدت زمان بهبودی پیلونیدال با توجه به روش درمان کیست مویی مقعد از دو هفته تا دو ماه متغیر خواهد بود. چنانچه بیماری مزمن شود یا در روش‌های جراحی جای عمل دچار عفونت گردد،  این زمان افزایش نیز خواهد یافت.

تغذیه مناسب برای بهبود کیست مویی مقعد

یکی از عوامل ایجاد کیست مویی،  چاقی مفرط است. بنابراین غذاهای پرچرب، سرشار از قند مصنوعی و فست فودها  باید از رژیم غذایی حذف شود. پس از عمل جراحی،  آب کافی بنوشید،  پروتئین و ویتامین دریافت کنید و از مصرف الکل،  کافئین و غذاهای چرب و سنگین بپرهیزید.

آیا کیست مویی مقعد خطرناک است؟

پیلونیدال به خودی خود خطرناک نیست،  اما در صورت عدم درمان کیست مویی مقعد، امکان بزرگ‌تر شدن عارضه،  درگیر شدن بافت‌های اطراف و نفوذ عفونت در سرتاسر بدن وجود خواهد داشت.

تفاوت بین کیست مویی مقعد و فیستول مقعد

کیست مویی ناشی از عفونت فولیکول مو است و اگرچه گاها  باعث ناراحتی می‌شود، اما معمولا جدی نیست.  فیستول مقعد یک تونل عفونی است که بین پوست اطراف مقعد و دیواره انتهایی روده بزرگ ایجاد می‌شود. از این تونل مدفوع و ترشحات عفونی خارج می‌شود و این وضعیت نسبت به پیلونیدال حادتر و مشکل‌سازتر است.

تاثیر ورزش و استرس بر کیست مویی مقعد

از عوامل ایجاد کیست مویی،  نشستن طولانی و وزن بالاست.  ورزش می‌تواند با بهبود جریان خون و کنترل وزن، زمینه ابتلا به این عارضه را کاهش دهد. همچنین استرس باعث ترشح هورمون‌هایی مانند آدرنالین و کورتیزول می‌شود. این هورمون‌ها تغییرات فیزیولوژیکی در بدن ایجاد می‌کنند، از جمله افزایش تعریق، تغییر در عملکرد سیستم ایمنی و تغییر در رشد موها. بنابراین مدیریت و کنترل استرس هم از بروز پیلونیدال جلوگیری می‌کند و هم در صورت تجویز جراحی برای درمان کیست مویی مقعد،  روند بهبودی را تسریع می‌کند.

نتیجه گیری

کیست مویی مقعد یک کیست یا برآمدگی در دنبالچه است که غالباً در اثر گیر کردن مو یا سایر مواد در زیر پوست ایجاد می‌شود. این مشکل می‌تواند دردناک و ناراحت‌کننده باشد، اما معمولاً بی‌خطر است. پزشک پس از تشخیص عارضه، بهترین شیوه درمان کیست مویی مقعد را یا توجه به شرح حال بیمار انتخاب خواهد کرد. سبک زندگی سالم و رعایت بهداشت فردی تا حدود بسیار زیادی می‌تواند از ظهور و بروز این بیماری پیشگیری کند.