درمان خونریزی مقعدی
درمان خونریزی مقعدی یکی از درمانهایی است که میتواند به درد و رنج فرد به شکل گستردهای پایان دهد؛ اما پیش از آن که بخواهید به روش درمانی این بیماری توجه کنید، لازم است تا حتماً دلایل ایجاد این مشکل و همچنین موارد دیگری که مربوط به آن میشوند را نیز بدانید. فراموش نکنید که خونریزیهای مقعدی میتوانند در افراد کودک و بزرگسال اتفاق بیفتند و هیچ تفاوتی ندارد که در چه سنی هستید.
خونریزی مقعدی چیست؟
ابتدا باید بدانید که خونریزی مقعدی چیست؟ زمانی که متوجه این موضوع شوید، پیدا کردن روشهای درمانی آن نیز سادهتر خواهد شد. به همین دلیل است که توصیه میکنیم تا اگر نیاز به شناخت بیماری و مشکلی دارید، به طور حتم از ریشه و بنیان آن آغاز به این کار کنید.
خونریزی مقعدی که با نام خونریزی دستگاه گوارش نیز شناخته میشود میتواند از تمامی بخشهای دستگاه گوارش که از مری تا روده بزرگ میرسد را شامل شود. اما به طور ویژه اگر مشکل در قسمت مقعد رخ دهد آن را با نام خونریزی مقعدی و یا خونریزی GI میشناسند و دلایل مختلفی نیز میتواند سبب بروز آن شود.
منشأ خونریزی مقعدی
منشأ خونریزی مقعدی و خونی که در مدفوع مشاهده میکنید، میتواند متفاوت باشد. همین موضوع سبب میشود تا پزشک در وهله اول اقدام به تشخیص منبع خونریزی کرده و سپس به سراغ روشهای درمانی مناسب برود.
خونریزی از مقعد یا بخش پایانی رکتوم
اولین مورد در خصوص خونریزی است که از مقعد و یا بخش پایانی رکتوم ایجاد میشود. این خون میتواند تازه و شفاف باشد و با مدفوع نیز ترکیب نشود. گاهی اوقات نیز میتواند همزمان با خروج مدفوع مشاهده شده و به صورت رگه رگه روی مدفوع را بپوشاند. غالبا دلیل ایجاد این نوع از خونریزی مقعدی مربوط به شقاق و یا بواسیر میشود.
خونریزی از روده
خونریزی از معده یا روده کوچک
مورد بعدی مربوط به خونهایی میشود که از بخش معده و یا روده کوچک وارد سیستم گوارشی میشوند. این خون برای آن که بتواند از بدن خارج شود مسلماً باید مسیر طولانی را طی کند و به همین دلیل نیز تغییر رنگ داده و تیرهتر خواهد شد و در نهایت نیز با مدفوع ترکیب میشود. معمولاً این نوع از خونریزیها به دلیل زخم معده، خونریزی معده و یا زخمهای اثنی عشری صورت میگیرد.
در صورتی که این نوع از خونریزی را مشاهده کنید باید سریعاً به پزشک مراجعه نمایید زیرا این مورد یک وضعیت اورژانسی به حساب میآید و میتواند نشان دهنده وجود زخمهای اثنی عضری شدیدی باشد که نیاز به درمان فوری دارند.
بواسیر
بواسیر که با نام علمی هموروئید ورمی نیز شناخته میشود، یکی از بیماریهای شایعی است در بسیاری از افراد رخ میدهد. در این بیماری رگهایی که در قسمت مقعد و رکتوم تحتانی وجود دارند میتوانند ملتهب شده و این التهاب سبب بیرون زدگی رگ شود. علاوه بر آن که رگهای مورد نظر از قسمت تحتانی مخرج بیرون میزنند، خون بیش از حدی در آنها جریان پیدا میکند و همین موضوع میتواند سبب التهاب بیشتر این قسمت شود.
شقاق مقعد
مورد بعدی در خصوص شقاق مقعد است. شقاق در واقع به نوعی شکاف کوچک در قسمت پوست مقعد گفته میشود. این شکاف شاید بسیار کوچک و در حد یک سانتیمتر باشد، اما درد بسیار وحشتناک و زیادی دارد. معمولاً شقاق معده با خونریزی مقعدی همراه است. غالبا پس از دفع مدفوع میتوانید خونی که از شقاق ایجاد میشود را ببینید. رنگ آن روشن بوده و میتواند به سرعت بند بیاید.
دیورتیکول
مورد بعدی با نام دیورتیکول شناخته میشود. دیورتیکول در حقیقت به یک کیسه کوچک با تنگهای باریک گفته میشود که از قسمت دیواره روده بیرون میزند. این معضل میتواند در هر بخشی از دیواره روده شکل گیرد؛ با این وجود بیشترین امکان تشکیل آن در روده بزرگ است.
دیورتیکولها به صورت تکی ایجاد نمیشوند، بلکه طی گذر زمان ممکن است چندین دیورتیکول شکل گیرند که هرازچندگاهی خونریزی میکنند و این خون نیز از طریق مقعد بیرون ریخته میشود. خونریزیهایی که در اثر وجود این زوائد پیش میآید معمولاً ناگهانی و بدون هیچ درد خاصی است. دلیل این خونریزیها نیز ترکیدن رگهایی است که بر روی دیورتیکول وجود دارد. حجم خون از دست رفته در این بیماری میتواند زیاد باشد و معمولاً با دل درد و تغییر حالت پیدا کردن مدفوع همراه است.
عفونت دستگاه گوارش
عفونت دستگاه گوارش که با نام عفونت دل و روده نیز شناخته میشود، میتواند اسهال خونی و به دنبال آن التهاب روده را به وجود بیاورد.
روشهای درمان خونریزی مقعدی
برای درمان خونریزی مقعدی لازم است تا پزشک در ابتلا علت را تشخیص دهد و سپس با انجام آزمایشات مختلفی که در مورد آن گفته شد، درمان مورد نظر شما را پیدا کرده و آن را اجرا کند. یکی از نکات بسیار مهمی که درمان خونریزی مقعدی میتواند اهمیت داشته باشد آن است که حتماً باید منشأ خونریزی پیدا شود.
در صورتی که بیمار به دلیل ابتلا به بیماریهایی همچون شقاق (فیشر) و هموروئید دچار خونریزی شده باشد، میتوانیم بگوییم که امکان استفاده از درمانهای خانگی و دارویی و یا حتی استفاده از لیزر و جراحی ممکن میشود.
استفاده کردن از رژیم غذایی میتواند به کنترل کردن و درمان خونریزی مقعدی کمک بسیار زیادی کند. در این بین میتوانید رژیم غذایی که شامل فیبر و مایعات زیادی میشود را رعایت نمایید. خوردن فیبر زیاد و مایعات میتواند به حرکت مواد در روده کمک بسیار زیادی کند و در زمان دفع مدفوع نیز فشار کمتری را تحمل کنید.
علاوه بر رعایت رژیم غذایی میتوانید از روشهایی همچون کاهش وزن، افزایش تحرک و ورزش کردن نیز استفاده کنید.
آزمایشات مربوط به درمان خونریزی مقعدی
اما چه آزمایشهایی وجود دارند که پزشک میتواند برای درمان کردن خونریزی مقعدی بیمار از آنها استفاده کند؟ زمانی که این نوع از آزمایشات را هرچه بهتر و بیشتر درک کنید، متوجه میشوید که دلیل انجام تمامی این آزمایشات آن است که پزشک بتواند با اطمینان خاطر منشأ خونریزی را پیدا کرده و سپس به درمان شما بپردازد.
کولونوسکوپی
اولین آزمایش با نام کولونوسکوپی شناخته میشود. نام این آزمایش را احتمالاً بسیار شنیدهاید و اطلاعاتی هرچند مختصر نیز در مورد آن دارید. در این تست که به منظور بررسی وضعیت داخلی روده انجام میشود، بیمار نیازی به بیهوشی ندارد. با این وجود گاهی اوقات به برخی از بیماران داروی آرامبخش تزریق میشود. یک دوربین کوچک و انعطافپذیر که به اندازه انگشت کوچک است به داخل روده بزرگ و از آنجا به داخل روده کوچک هدایت میشود. نام این دوربین کولونوسکوپ است و میتواند چراغ نیز داشته باشد که در زمان اتصال بهمانیتور بتواند وضعیت درونی روده را به خوبی نشان دهد.
گاهی اوقات نیاز به نمونهبرداری از بخش داخلی روده نیز میباشد. در چنین شرایطی از یک دریچه و یا مجرا که در این دوربین وجود دارد، ابزاری خارج شده و نمونه مورد نظر را از دیواره روده بر میدارد.
سیگموییدوسکوپی
کولونوگرافی
مورد بعدی در خصوص کولونوگرافی است. این روش در حقیقت نوعی آزمایش جدید است و با استفاده از آن دیگر نیازی نیست تا یک لوله به صورت کامل وارد رودهها شود. در این روش در حقیقت لوله تحقیقی کمی به سمت درون رودهها رفته و سپس رودهها را با استفاده از گاز پر میکنند. زمانی که رودهها از گاز پر شد، میتوانند از بخش داخلی آنها به راحتی سی تی اسکن گرفته و عکسهای لازم را برداشت کنند.
آزمایش FOB
یکی دیگر از آزمایشاتی که در این زمینه انجام میشود با نام آزمایش خون پنهان در مدفوع و یا آزمایش FOB شناخته میشود. معمولاً این آزمایش برای مواردی است که مقدار خون موجود در مدفوع کم بوده و به راحتی نمیتوان آن را تشخیص داد.
آزمایش FOB را زمانی انجام میدهند که علائم و نشانههای دیگری را در بیمار مشاهده کنند. این علائم و نشانهها میتوانند شامل دردهای دائمی موجود در ناحیه شکمی، کاهش وزنهای غیر طبیعی و… باشد.
یک نکته مهم دیگر نیز در خصوص آزمایش اف او بی وجود دارد؛ این نکته مربوط به پاسخ این تست میشود. معمولاً تست افبیاو نشان میدهد که در قسمتی از روده خونریزی وجود دارد اما نمیتواند مکان دقیق آن را تعیین کند. برای تعیین کردن مکان دقیق خونریزی لازم است تا آزمایشات دیگری همچون کولونوسکوپی و… انجام شود.
آزمایش سرطان روده
یکی دیگر از آزمایشاتی که در این زمینه میتواند استفاده شود مربوط به تست سرطان روده میشود. هدف از انجام این تست در حقیقت شناسایی نشانههای اولیه بیماریهای خاص در افراد سالمی است که در حال حاضر هیچگونه علائمی را از خود نشان ندادهاند و یا بیماری آنها در مرحله قابل درمانی به سر میبرد. معمولاً طی این آزمایش میتوانند سرطان روده و یا همان سرطان کلورکتال را در همان مراحل اولیه و ابتدایی بیماری شناسایی کرده و نسبت به درمان مؤثر آن اقدام کنند.
جمعبندی
درمان خونریزی مقعدی میتواند از طریق روشهای مختلفی انجام گیرد. هر کدام از این روشها میتوانند برای یک بیمار با یک شدت خونریزی مناسب باشند. به همین دلیل است که توصیه میشود تا در انتخاب روشهایی که برای این بیماری وجود دارد، نهایت دقت را داشته باشید و با یک پزشک معتمد و مجرب در این زمینه مشورت کنید. فراموش نکنید که این کار سبب میشود تا جایی که امکان دارد بتوانید بهترین روش درمانی را انتخاب کرده و مورد استفاده قرار دهید.