بواسیر و تغذیه مناسب برای بهبود سریع
بواسیر یا هموروئید یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ناحیه مقعد است که به دلیل التهاب یا تورم عروق خونی این ناحیه ایجاد می‌شود. تغذیه نقش کلیدی در کنترل علائم و تسریع روند بهبود این بیماری دارد. انتخاب مواد غذایی مناسب می‌تواند از یبوست پیشگیری کرده، حرکات روده را منظم‌تر کند و فشار وارد بر عروق مقعدی را کاهش دهد.
برای بیماران مبتلا به بواسیر، افزایش دریافت فیبر غذایی از منابعی مانند سبزیجات تازه، میوه‌ها، حبوبات و غلات کامل، یکی از اصلی‌ترین توصیه‌هاست. فیبر باعث افزایش حجم و نرمی مدفوع می‌شود و از زور زدن حین دفع جلوگیری می‌کند. علاوه بر فیبر، مصرف کافی مایعات (حداقل ۸ لیوان آب در روز) نیز اهمیت زیادی دارد، زیرا بدون آب کافی، فیبر نمی‌تواند عملکرد مطلوب خود را داشته باشد.
غذاهای چرب و پرادویه، نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار، و فرآورده‌های صنعتی کم‌فیبر بهتر است در این دوره محدود شوند، زیرا می‌توانند باعث تحریک بیشتر بافت‌های ملتهب یا افزایش یبوست شوند. همچنین تقسیم وعده‌های غذایی به حجم کمتر و تعداد بیشتر، به کاهش فشار گوارشی و تسهیل هضم کمک می‌کند.
در مجموع، یک برنامه غذایی متعادل، سرشار از فیبر و همراه با مصرف منظم مایعات، می‌تواند روند درمان بواسیر را به شکل محسوسی تسریع کرده و احتمال عود بیماری را کاهش دهد.
مواد غذایی پر فیبر برای درمان بواسیر
رژیم غذایی سرشار از فیبر یکی از موثرترین راهکارها برای کاهش علائم و تسریع بهبود بواسیر است. فیبر غذایی با افزایش حجم و نرمی مدفوع، فرآیند دفع را آسان‌تر کرده و از اعمال فشار اضافی بر عروق ناحیه مقعد جلوگیری می‌کند. این ویژگی نه تنها درد و التهاب را کاهش می‌دهد، بلکه احتمال خونریزی و عود بیماری را نیز کم می‌کند.
مواد غذایی پرفیبر به دو گروه اصلی تقسیم می‌شوند: فیبر محلول که در آب حل شده و حالت ژل‌مانند ایجاد می‌کند (مانند جو دوسر، تخم شربتی، سیب و هویج)، و فیبر نامحلول که حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و حرکت آن را در روده تسهیل می‌کند (مانند سبوس گندم، سبزیجات برگ‌سبز و حبوبات). هر دو نوع فیبر در بهبود عملکرد روده و پیشگیری از یبوست موثر هستند و توصیه می‌شود در رژیم غذایی بیماران مبتلا به بواسیر گنجانده شوند.
از منابع مهم فیبر می‌توان به میوه‌هایی مانند گلابی، انجیر، توت و آلو، سبزیجاتی همچون کلم بروکلی، اسفناج و کرفس، غلات کامل مانند نان سبوس‌دار و برنج قهوه‌ای، و حبوباتی مثل عدس و لوبیا اشاره کرد. مصرف این مواد باید همراه با آب کافی باشد تا اثرگذاری آن‌ها در نرم کردن مدفوع کامل شود.
گنجاندن این خوراکی‌ها در وعده‌های روزانه نه‌تنها به بهبود بواسیر کمک می‌کند، بلکه سلامت عمومی دستگاه گوارش را نیز ارتقا می‌بخشد و از بروز مجدد این مشکل پیشگیری می‌کند.
بواسیر و غذاهای مناسب بعد از عمل جراحی
پس از انجام جراحی بواسیر، انتخاب رژیم غذایی مناسب نقش بسیار مهمی در کاهش درد، جلوگیری از یبوست و تسریع روند ترمیم زخم دارد. در این دوره، بافت‌های ناحیه مقعد حساس و آسیب‌پذیر هستند و هرگونه فشار یا تحریک می‌تواند باعث تاخیر در بهبود یا بروز عوارض شود. بنابراین، تغذیه باید به گونه‌ای تنظیم شود که حرکات روده نرم و منظم باشد.
غذاهای سرشار از فیبر، مانند سبزیجات بخارپز (هویج، کدو حلوایی، کلم بروکلی)، میوه‌های نرم و بدون پوست (موز رسیده، گلابی پخته، سیب پوره‌شده)، غلات کامل (جو دوسر، نان سبوس‌دار، برنج قهوه‌ای) و حبوبات پخته‌شده با بافت نرم (عدس، لوبیای سفید) بهترین گزینه‌ها برای این دوره محسوب می‌شوند. این مواد به نرم شدن مدفوع کمک کرده و از نیاز به زور زدن حین دفع جلوگیری میکنند.
مصرف مایعات کافی، به‌ویژه آب، آبمیوه‌های طبیعی رقیق‌شده و دمنوش‌های ملایم مانند بابونه یا بیدمشک، نیز اهمیت زیادی دارد. در روزهای ابتدایی بعد از عمل، بهتر است از غذاهای کم‌چرب، کم‌نمک و به‌دور از ادویه تند استفاده شود تا التهاب و تحریک بافتی به حداقل برسد.
به‌طور کلی، یک رژیم غذایی سبک، پرفیبر و همراه با هیدراتاسیون مناسب، می‌تواند روند بهبود پس از عمل بواسیر را کوتاه‌تر کرده و خطر بروز مشکلاتی مانند عفونت یا یبوست را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
انواع فیبرهای غذایی موثر در بهبود بواسیر
فیبر غذایی یکی از اجزای ضروری رژیم غذایی برای پیشگیری و درمان بواسیر است، زیرا با بهبود عملکرد روده و کاهش فشار بر عروق ناحیه مقعد، علائم بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد. فیبرها از نظر عملکرد و ویژگی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند که هر دو برای بیماران مبتلا به بواسیر اهمیت دارند:
فیبر محلول
این نوع فیبر در آب حل می‌شود و با تشکیل یک ماده ژل‌مانند، باعث نرم شدن مدفوع و تسهیل دفع می‌گردد. فیبر محلول همچنین به تعادل قند خون، کاهش کلسترول و حفظ سلامت فلور میکروبی روده کمک می‌کند. منابع غنی آن شامل جو دوسر، تخم شربتی، تخم کتان، سیب، هویج، مرکبات و حبوبات است.
فیبر نامحلول
فیبر نامحلول در آب حل نمی‌شود و حجم مدفوع را افزایش می‌دهد، در نتیجه حرکت آن در روده را سریع‌تر می‌کند و از یبوست جلوگیری می‌نماید. این نوع فیبر بیشتر در سبزیجات برگ‌سبز، کلم بروکلی، کرفس، سبوس گندم، نان و برنج سبوس‌دار یافت می‌شود.
برای دستیابی به بهترین نتیجه، توصیه می‌شود ترکیبی از هر دو نوع فیبر در رژیم روزانه گنجانده شود. بزرگسالان به‌طور متوسط به ۲۵ تا ۳۵ گرم فیبر در روز نیاز دارند و مصرف آن باید همراه با نوشیدن آب کافی باشد تا اثرات مثبت آن در بهبود بواسیر به‌طور کامل ظاهر شود.
فواید فیبر در پیشگیری و درمان شقاق
فیبر غذایی یکی از موثرترین اجزای یک رژیم سالم برای سلامت دستگاه گوارش است و نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان مشکلات مقعدی از جمله بواسیر و شقاق دارد. شقاق مقعدی به‌صورت یک ترک یا زخم باریک در دیواره داخلی مقعد ایجاد می‌شود و معمولاً در اثر عبور مدفوع سفت و خشک یا دفع دشوار به وجود می‌آید. این مشکل می‌تواند با درد شدید، سوزش و حتی خونریزی همراه باشد. فیبر، با خاصیت جذب آب و ایجاد حجم مناسب در مدفوع، باعث نرمی و سهولت عبور آن می‌شود و در نتیجه، از ایجاد فشار اضافی بر بافت مقعد جلوگیری می‌کند.
فیبر غذایی به دو نوع محلول و نامحلول تقسیم می‌شود. فیبر محلول، که در موادی مانند جو دوسر، سیب، مرکبات، تخم شربتی و حبوبات یافت می‌شود، در آب حل شده و به شکل یک ماده ژل‌مانند در دستگاه گوارش عمل می‌کند. این خاصیت باعث می‌شود مدفوع نرم‌تر شده و عبور آن بدون تحریک زخم یا بافت ملتهب انجام شود. فیبر نامحلول، که در غلات سبوس‌دار، سبزیجات برگ‌سبز، کلم بروکلی، کرفس و سبوس گندم وجود دارد، در آب حل نمی‌شود اما حجم مدفوع را افزایش می‌دهد و با تحریک حرکات طبیعی روده، مانع از یبوست می‌گردد.
یکی دیگر از فواید مهم فیبر، حفظ سلامت فلور باکتریایی روده است. فیبرهای خاصی به‌عنوان پری‌بیوتیک عمل کرده و غذای باکتری‌های مفید روده را تأمین میکنند. این باکتری‌ها به تولید اسیدهای چرب کوتاه‌زنجیر کمک میکنند که اثر ضدالتهابی داشته و روند ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده مقعد را تسریع می‌کند.
برای بهره‌مندی کامل از مزایای فیبر، بزرگسالان باید روزانه بین ۲۵ تا ۳۵ گرم فیبر مصرف کنند. این میزان باید از منابع متنوعی مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل و دانه‌های گیاهی تأمین شود. نکته مهم این است که مصرف فیبر باید همراه با نوشیدن آب کافی باشد، زیرا در غیر این صورت، فیبر می‌تواند باعث سفت شدن مدفوع و حتی تشدید یبوست شود.
در نهایت، پیروی از یک رژیم پرفیبر نه‌تنها علائم بواسیر و شقاق را کاهش می‌دهد، بلکه با پیشگیری از یبوست و کاهش فشار به بافت‌های حساس مقعد، احتمال بازگشت این مشکلات را به حداقل می‌رساند.
نوشیدنی‌ها و مایعات مفید برای بواسیر
مصرف مایعات کافی برای بیماران مبتلا به بواسیر اهمیت ویژه‌ای دارد. کمبود آب در بدن یکی از عوامل اصلی بروز یبوست است و یبوست می‌تواند فشار زیادی به عروق مقعد وارد کرده و علائم بواسیر را تشدید کند. در ادامه، انواع نوشیدنی‌ها و مایعات مفید برای این بیماری را بررسی می‌کنیم.
۱. آب، ساده‌ترین و موثرترین نوشیدنی
نوشیدن حداقل ۸ لیوان آب در طول روز به حفظ رطوبت مدفوع، بهبود عملکرد روده و پیشگیری از یبوست کمک می‌کند. این عادت ساده، پایه اصلی هر برنامه درمانی برای بواسیر است.
۲. آبمیوه‌های طبیعی و رقیق‌شده
آبمیوه‌های بدون شکر افزوده مانند آب سیب، آب گلابی و آب آلو، علاوه بر تامین آب بدن، حاوی فیبر محلول و ویتامین‌های مفید هستند که حرکات روده را تسهیل میکنند.
۳. دمنوش‌های گیاهی ضدالتهاب
دمنوش بابونه، بیدمشک، نعناع، چای سبز ملایم و دمنوش تخم شربتی از جمله نوشیدنی‌هایی هستند که خاصیت ضدالتهابی و آرام‌بخش داشته و به کاهش درد و تورم کمک میکنند.
۴. آب سبزیجات تازه
آب هویج، آب کرفس یا ترکیب سبزیجات برگ‌سبز با هویج و کرفس، علاوه بر هیدراته کردن بدن، سرشار از فیبر و آنتی‌اکسیدان هستند که در ترمیم بافت و کاهش التهاب مؤثرند.
۵. نوشیدنی‌هایی که باید محدود شوند
قهوه، نوشابه‌های انرژی‌زا، نوشیدنی‌های الکلی و آبمیوه‌های صنعتی پرشکر، می‌توانند باعث کم‌آبی بدن یا تحریک بافت‌های ملتهب شوند و بهتر است مصرف آن‌ها محدود یا حذف شود.
با گنجاندن این نوشیدنی‌ها در برنامه روزانه و پرهیز از گزینه‌های مضر، می‌توان روند بهبود بواسیر را سرعت بخشید و از بازگشت بیماری جلوگیری کرد.
بواسیر و خوراکی‌های سرشار از مواد معدنی
مواد معدنی نقش مهمی در حفظ سلامت دستگاه گوارش و تقویت عملکرد بافت‌های بدن دارند. برخی از این مواد معدنی می‌توانند با بهبود گردش خون، کاهش التهاب و تقویت بافت‌های مقعدی، روند درمان بواسیر را تسریع کنند. انتخاب خوراکی‌های طبیعی و غنی از این مواد، به همراه یک رژیم پرفیبر و مصرف مایعات کافی، تأثیر قابل‌توجهی در پیشگیری و بهبود علائم بیماری دارد.
۱. منیزیم؛ ضد یبوست طبیعی
منیزیم به شل شدن عضلات روده و بهبود حرکات آن کمک می‌کند و یک ملین طبیعی به شمار می‌آید. منابع غنی منیزیم شامل بادام، فندق، گردو، تخمه آفتابگردان، اسفناج، کلم بروکلی و آووکادو است.
۲. پتاسیم؛ تعادل مایعات بدن
پتاسیم با تنظیم سطح مایعات در بدن و کمک به عملکرد صحیح عضلات روده، نقش مهمی در پیشگیری از یبوست دارد. موز، سیب‌زمینی شیرین، زردآلو خشک، عدس و کدو حلوایی از بهترین منابع پتاسیم هستند.
۳. آهن؛ حمایت از خون‌سازی
بواسیر به‌ویژه در مواردی که با خونریزی همراه است، می‌تواند باعث کاهش سطح آهن بدن شود. مصرف خوراکی‌های حاوی آهن مانند عدس، لوبیا قرمز، اسفناج، کلم‌برگ و گوشت قرمز کم‌چرب، به پیشگیری از کم‌خونی کمک می‌کند.
۴. روی (زینک)؛ ترمیم بافت‌ها
روی برای ترمیم زخم‌ها و تقویت سیستم ایمنی ضروری است. این ماده معدنی در غذاهایی مثل تخمه کدو، کنجد، گوشت بوقلمون، میگو و نخود به وفور یافت می‌شود و می‌تواند روند بهبود بواسیر را سریع‌تر کند.
۵. کلسیم؛ بهبود عملکرد عضلات
کلسیم علاوه بر نقش شناخته‌شده‌اش در سلامت استخوان‌ها، برای عملکرد طبیعی عضلات روده نیز ضروری است. لبنیات کم‌چرب، بادام، کلم بروکلی و کلم‌پیچ منابع عالی کلسیم هستند.
با ترکیب این خوراکی‌های سرشار از مواد معدنی در رژیم روزانه، می‌توان علاوه بر بهبود بواسیر، سلامت عمومی دستگاه گوارش را ارتقا داد و از بازگشت علائم پیشگیری کرد.
ملین‌های طبیعی و دارویی موثر در درمان بواسیر
یبوست یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید و عود بواسیر است، و استفاده از ملین‌ها می‌تواند با تسهیل حرکات روده، فشار روی عروق ناحیه مقعد را کاهش داده و روند بهبود را سرعت بخشد. ملین‌ها به دو گروه کلی طبیعی و دارویی تقسیم می‌شوند. انتخاب نوع مناسب آن‌ها باید با توجه به شرایط بیمار و تحت نظر پزشک صورت گیرد تا هم اثر مطلوب داشته باشند و هم از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
۱. ملین‌های طبیعی
این گروه از ملین‌ها معمولاً از مواد غذایی یا گیاهی به دست می‌آیند و علاوه بر تأمین فیبر، به بهبود سلامت کلی دستگاه گوارش کمک میکنند. برخی از مهم‌ترین ملین‌های طبیعی عبارت‌اند از:
آلو خشک و آب آلو: سرشار از فیبر محلول و سوربیتول که خاصیت ملین طبیعی دارد.
تخم شربتی و تخم کتان: با جذب آب و ایجاد بافت ژل‌مانند، مدفوع را نرم کرده و دفع را آسان میکنند.
سبزیجات برگ‌سبز: مانند اسفناج، کاهو و کلم که حاوی فیبر نامحلول هستند و حجم مدفوع را افزایش می‌دهند.
انجیر تازه یا خشک: غنی از فیبر و دارای اثر ملین ملایم.
2. ملین‌های دارویی
ملین‌های دارویی معمولاً زمانی تجویز می‌شوند که تغییرات رژیم غذایی و استفاده از ملین‌های طبیعی به‌تنهایی کافی نباشد. انواع رایج شامل:
ملین‌های حجم‌دهنده (مانند پسیلیوم/اسفرزه): با جذب آب و افزایش حجم مدفوع، عمل دفع را تسهیل میکنند.
ملین‌های اسمزی (مانند لاکتولوز، پلی‌اتیلن گلیکول): آب را به روده جذب کرده و باعث نرم شدن مدفوع می‌شوند.
ملین‌های روان‌کننده (مانند پارافین مایع): سطح مدفوع را لغزنده کرده و عبور آن را راحت‌تر میکنند.
ملین‌های محرک (مانند بیزاکودیل و سنا): با تحریک حرکات روده، دفع را تسریع میکنند اما باید کوتاه‌مدت مصرف شوند.
نکات مهم در استفاده از ملین‌ها
مصرف ملین‌های طبیعی به‌صورت روزانه و همراه با مایعات کافی، بهترین راه پیشگیری از یبوست است.
ملین‌های دارویی باید طبق دستور پزشک مصرف شوند تا از وابستگی یا عوارض جانبی جلوگیری شود.
افزایش ناگهانی فیبر بدون نوشیدن آب کافی می‌تواند نتیجه معکوس داشته باشد و یبوست را بدتر کند.
با استفاده صحیح و آگاهانه از ملین‌های طبیعی و دارویی، می‌توان علائم بواسیر را کنترل کرده، درد و التهاب را کاهش داد و از بازگشت بیماری پیشگیری نمود.
بواسیر و میوه‌های مفید برای درمان طبیعی
میوه‌ها به دلیل دارا بودن فیبر فراوان، ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی، یکی از بهترین گزینه‌ها برای کمک به بهبود بواسیر و پیشگیری از عود آن هستند. مصرف منظم میوه‌های تازه، به‌ویژه انواع غنی از فیبر محلول و نامحلول، می‌تواند باعث نرم شدن مدفوع، کاهش یبوست، بهبود حرکات روده و کاهش التهاب عروق ناحیه مقعد شود.
۱. انجیر تازه و خشک
انجیر منبعی غنی از فیبر و ترکیبات ملین طبیعی است که به تسهیل دفع و جلوگیری از یبوست کمک می‌کند. مصرف روزانه چند عدد انجیر تازه یا خشک (پس از خیساندن) می‌تواند در کاهش علائم بواسیر مؤثر باشد.
۲. آلو و آلو خشک
آلو حاوی فیبر محلول و ترکیب سوربیتول است که خاصیت ملین ملایم دارد. نوشیدن آب آلو یا مصرف آلو خشک خیس‌خورده، به نرم شدن مدفوع و کاهش فشار حین دفع کمک می‌کند.
۳. گلابی و سیب با پوست
این میوه‌ها سرشار از فیبر محلول (پکتین) و آب هستند که حرکات روده را منظم می‌سازند. مصرف آن‌ها با پوست (پس از شست‌وشوی کامل) باعث افزایش دریافت فیبر نامحلول نیز می‌شود.
۴. موز رسیده
موز منبع پتاسیم و فیبر محلول است و برای بیماران مبتلا به بواسیر که به دنبال یک خوراکی نرم و قابل هضم هستند، انتخاب مناسبی محسوب می‌شود.
۵. انواع توت‌ها
توت‌فرنگی، تمشک، شاه‌توت و زغال‌اخته علاوه بر فیبر بالا، حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که به کاهش التهاب و بهبود بافت‌های آسیب‌دیده کمک میکنند.
۶. مرکبات
پرتقال، گریپ‌فروت و نارنگی سرشار از ویتامین C و فیبر محلول هستند که به تقویت عروق و بهبود جریان خون کمک کرده و روند ترمیم بافت را تسریع میکنند.
نکات مصرف
برای بهره‌مندی کامل از خواص میوه‌ها، تنوع را در برنامه غذایی رعایت کنید.
میوه‌ها را در وعده‌های میان‌وعده یا همراه با صبحانه مصرف کنید.
مصرف میوه باید همراه با آب کافی باشد تا اثر فیبر در نرم کردن مدفوع کامل شود.
سوالات متداول تغذیه و بواسیر
۱. آیا فیبر واقعاً در بهبود بواسیر تاثیر دارد؟
بله. فیبر باعث افزایش حجم مدفوع و نرم شدن آن می‌شود، فشار حین دفع را کاهش می‌دهد و از تحریک عروق مقعدی جلوگیری می‌کند.
۲. چه نوع فیبری برای بیماران بواسیر مناسب‌تر است؟
ترکیبی از فیبر محلول (در میوه‌ها و سبزیجات) و فیبر نامحلول (در سبوس و غلات کامل) بهترین اثر را دارد.
۳. مصرف چه میوه‌هایی به کاهش یبوست و علائم بواسیر کمک می‌کند؟
انجیر، آلو خشک، گلابی، سیب با پوست، موز و انواع توت‌ها از بهترین گزینه‌ها هستند.
۴. آیا نوشیدن آب و مایعات اهمیت دارد؟
بله. آب کافی باعث نرم شدن مدفوع و پیشگیری از یبوست می‌شود و اثر فیبر را تقویت می‌کند.
۵. سبزیجات چه نقشی در درمان بواسیر دارند؟
سبزیجات برگ‌سبز مانند اسفناج و کلم حاوی فیبر نامحلول هستند که حجم مدفوع را افزایش داده و دفع را آسان میکنند.
۶. آیا می‌توان از مکمل‌های فیبری استفاده کرد؟
بله، در صورت کمبود فیبر در رژیم غذایی، مکمل‌هایی مانند پسیلیوم می‌توانند موثر باشند، اما مصرف آن باید همراه با آب کافی باشد.
۷. بعد از عمل جراحی بواسیر چه غذایی مناسب است؟
غذاهای پرفیبر، سوپ‌های سبک، سبزیجات پخته و میوه‌های نرم بهترین انتخاب هستند تا فشار بر ناحیه جراحی کاهش یابد.
۸. مصرف چه غذاهایی باید محدود شود؟
غذاهای پرچرب، سرخ‌شده، تند و فرآوری‌شده می‌توانند یبوست یا التهاب را تشدید کنند و بهتر است محدود شوند.
۹. آیا ملین‌های طبیعی موثر هستند؟
بله. آلو، انجیر، تخم شربتی و تخم کتان از ملین‌های طبیعی هستند که به نرم شدن مدفوع کمک میکنند.
۱۰. چه داروهای ملین برای بواسیر تجویز می‌شوند؟
ملین‌های حجم‌دهنده (پسیلیوم)، ملین‌های اسمزی (لاکتولوز)، ملین‌های روان‌کننده و ملین‌های محرک می‌توانند با نظر پزشک مصرف شوند.
۱۱. خوردن میوه‌های خشک بهتر است یا تازه؟
ترکیبی از هر دو توصیه می‌شود؛ میوه‌های خشک فیبر بالایی دارند ولی باید همراه آب مصرف شوند تا اثر ملین کامل شود.
۱۲. آیا ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌توانند به بهبود بواسیر کمک کنند؟
بله. ویتامین C و مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیم باعث تقویت عروق و کاهش التهاب می‌شوند.
۱۳. تغذیه چه تاثیری در پیشگیری از عود بواسیر دارد؟
رژیم غذایی پرفیبر و مایعات کافی باعث حرکات منظم روده، جلوگیری از یبوست و کاهش فشار بر عروق مقعد می‌شود، بنابراین ریسک عود بیماری کاهش می‌یابد.
۱۴. آیا نوشیدنی‌های گیاهی برای بواسیر مفید هستند؟
نوشیدنی‌هایی مانند آب سبزیجات تازه، چای کم‌رنگ گیاهی و دمنوش‌های ملایم می‌توانند هیدراتاسیون بدن را حفظ کنند و به نرم شدن مدفوع کمک میکنند.
