شاید شما هم با توده‌های کوچک قرمز روی پوستتان مواجه شده باشید. این جای نیش حشره نیست. اشتباه نکنید. ممکن است یک کیست مویی در این منطقه رشد کرده باشد. کیسه کوچکی از مایع زرد یا سفید رنگ که بر روی پوست ایجاد شده است. به نظر نمی‌رسد که رشد مو‌های رشد کرده در زیر پوست از علاقه‌مندی‌های افراد باشد. وقتی این مشکل در ناحیه از بدن شما ایجاد می‌شود بدون شک برای مدیریت درد و رفع آن سریع واکنش نشان داده و سعی در برطرف نمودن آن دارید. اما قبل از هر چیز بهتر است بدانید کیست مویی چیست؟ در اثر چه عواملی به وجود می‌آید و راه‌های درمان کیست مویی چیست؟
کیست مویی چیست؟
کیست مویی یک برآمدگی بزرگ است که از سطح پوست و اعماق زیر آن امتداد می‌یابد. هنگامی که یک مو در پوست رشد می‌کند، یک توده پر از مایع میتواند ایجاد شود که ممکن است به کیست تبدیل شود. به محض ایجاد کیست، ناحیه متورم می‌شود. کیست‌ها ممکن است سخت، نرم، بزرگ یا کوچک‌تر از اندازه یک نخود باشند.
برخی از کیست‌ها می‌توانند در عمق زیر پوست ایجاد می‌شوند، این در حالی است که برخی دیگر در نزدیکی سطح پوست رشد کرده و به صورت سر سفید یا زرد هستند. معمولاً کیست‌های تشکیل شده آسیب نمی‌بینند و رشد مو در زیر پوست موجب ایجاد عفونت در ناحیه می‌شود. کیست مویی عفونی ممکن است به رنگ قرمز و همراه با خارش باشد.
در حالت کلی Pilonidal cyst در ابتدا به صورت یک جوش کوچک با مو در سطح پوست و به رنگ قرمز است اما با گذشت زمان، اگر مو‌های رشد نکرده از بین نروند این برآمدگی کوچک، در اثر رشد مو‌ها بزرگ‌تر می‌شود و به صورت متورم به رنگ زرد یا سفید در می‌آید. در این حالت لمس کردن آن با درد و خارش همراه است. بهترین روش درمان کیست مویی مراجعه به پزشک است ، مرکز جراحی ماه درمان در زمینه کیست مویی با برخورداری از بهترین تجهیزات مربوط به عمل و شناسایی مشکل میتواند گزینه خوبی برای مشاوره و ارائه خدمات برای شما عزیزان باشد.
دلایل بروز کیست مویی
کیست مویی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود اما مهم‌ترین آن‌ها به دلیل رشد مو در زیر پوست است. همه مو‌ها از یک فولیکول مو رشد می‌کنند که گاهی اوقات منافذ نامیده می‌شوند. فولیکول سوراخ ریزی در پوست است که موجب تغذیه مو می‌شود. در بعضی موارد، یک مو قبل از خارج شدن از فولیکول موجب تحریک پوست می‌شود. علاوه بر این فولیکول مو را مسدود می‌کند و مو در منافذ به دام افتاده و کیست مویی ایجاد می‌شود.
هم چنین استفاده از روش‌های مختلف برای حذف مو‌های زائد میتواند منجر به ایجاد کیست مویی در تمام نواحی بدن که دارای مو است، شود. اصلاح کردن، موم انداختن یا استفاده از موچین برای خلاص شدن از دست مو‌های زائد به خودی خود موجب تحریک پوست شده و در برخی موارد باعث به وجود آمدن کیست مویی می‌شوند. در اثر همین کار مو‌های جدید نیز در جای خود رشد می‌کنند که ممکن است به اشتباه رشد کنند و به سمت طرفین رشد کرده و در نهایت به سمت پایین جمع شوند.
در برخی موارد دیگر به دلیل داشتن پوست مرده و خشک جمع شده روی فولیکول مو موجب می‌شود تا مو‌ها به دام بیفتد و به سمت زیر پوست رشد کند. در مواردی دیگر وجود فشار و اصطکاک میتواند یک مشکل باشد به ویژه در ناحیه‌ای که قبلاً در برابر مو‌های رشد کرده آسیب‌پذیر است. با تحریک پوست، احتمال رویش مو‌های زائد را افزایش می‌دهد. وجود مو‌های ضخیم و مجعد میتواند موجب رشد مو در زیر پوست شود.
کیست‌های مویی اغلب حاوی موادی به نام کراتین، پروتئینی که موجب تقویت پوست شده و آن را انعطاف‌پذیر نگه می‌دارد. اما در برخی موارد، کیست‌ها حاوی باکتری‌های به دام افتاده و یا عفونت‌ها هستند. علاوه بر این نشستن طولانی مدت و نداشتن تحرک کافی موجب ایجاد کیست مویی می‌شود.
علائم کیست مویی
یکی از نشانه‌های کیست‌مویی رشد کرده، برآمدگی روی پوست است که مشابه با جوش است. این برجستگی میتواند به رنگ قرمز، زرد یا سفید باشد. یک فرد برای دیدن کیست مویی باید به دنبال یک برآمدگی قرمز کوچک با مو‌هایی باشد که به آرامی به یک توده بزرگ‌تر تبدیل می‌شود. برخی از علائم نمی‌تواند نشان‌دهنده وجود کیست مویی باشد که در زیر به آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- وجود خال متورم شده یا تغییر شکل یا رنگ پیدا کرده
- لکه‌های قرمز یا تحریک شده بر روی پوست
- پوست در حال لایه‌برداری
- پوست دارای لکه‌های خشک
- وجود آسیب کوچک در اثر بریدگی یا خراشیدگی
- کیست‌ها معمولاً گرد هستند در این صورت تورم غیر عادی نمی‌تواند وجود کیست را تعیین کند.
- پوست‌های بسیار خشک دارای برجستگی‌های کوچک زیاد دارای سر
درمان خانگی کیست مویی
کیست مویی ایجاد شده در برخی موارد بدون درمان خاصی از بین می‌رود. در برخی موارد می‌توان از روش‌های درمان خانگی به منظور رفع کیست مویی استفاده نمود. در حالت وخیم‌تر که کیست مویی دچار عفونت شده و متورم شده باشد نیاز به درمان پزشکی و انجام جراحی دارد. برخی از روش‌های درمان خانگی که می‌توان استفاده کرد، عبارت‌اند از:
- تمیز نگه داشتن همیشگی کیست و ناحیه اطراف آن
- پرهیز از تراشیدن و استفاده از ژیلت در ناحیه اطراف کیست به دلیل جلوگیری از ورود باکتری و ایجاد عفونت
- استفاده از کمپرس آب گرم به مدت 10 الی 15 دقیقه بر روی کیست مویی، کیسه آب گرم موجب می‌شود تا کیست به سطح پوست نزدیک‌تر شده و به آسانی تخلیه شود. علاوه بر این چنانچه مو در زیر پوست گیر افتاده باشد، استفاده از کمپرس آب گرم در روند رشد آن نقش مؤثری میتواند داشته باشد.
- استفاده از یک محلول ضد عفونی‌کننده مانند روغن درخت چای به منظور جلوگیری از عفونت
- استفاده از پماد‌های آنتی بیوتیک سه‌گانه در برخی موارد میتواند موجب درمان کیست مویی شود
در برخی موارد و عدم پاسخ دهی مناسب به روش‌های درمانی خانگی، نیاز است تا کیست مویی به وسیله درمان پزشکی و انجام جراحی درمان شود. در این حالت کیست مویی به صورت متورم قرمز شده و به ترشح همراه با درد ادامه می‌دهد. به دلیل وجود عفونت در بدن، فرد دچار تب شده و سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کند.
به همین دلیل پزشک به منظور رفع عفونت آنتی بیوتیک تجویز می‌کند سپس با استفاده از بی‌حسی موضعی یا بی هوشی عمل جراحی به منظور برداشتن کیست را انجام می‌دهد. پزشک با ایجاد یک برش کوچک، مایع داخل کیست مویی را تخلیه کرده و با کمک یک سوزن یا تیغه کوچک، مو‌های زیر پوستی رشد کرده را آزاد می‌کند.
درمان کیست مویی با لیزر
در برخی موارد که افراد از جراحی‌های دارای بیهوشی همراه با درد و خونریزی ترس و واهمه دارند می‌توان کیست مویی را از طریق لیزر درمان کرد. استفاده از لیزر یکی از روش‌های کم تهاجمی بدون درد و خونریزی است که به آسانی کار درمانی را انجام می‌دهد. درمان کیست مویی با جراحی لیزر به منظور بیرون آوردن موی رشد کرده در زیر پوست میتواند تأثیر به سزایی در برطرف نمودن این مشکل داشته باشد. این روش یکی از بهترین روش‌های درمانی کیست مویی است.
عمل لیزر با تاباندن اشعه پرتو نور به جای تیغ جراحی به منظور برش و خارج کردن بافت عفونی از داخل پوست انجام می‌شود. در روش درمان کیست مویی با لیزر، جراح تنها به عمق بافت عفونی توسط اشعه پرتویی لیزر نفوذ کرده و تنها کیست مویی را خارج می‌کند. لیزر تمام عفونت موجود در زیر کیست را با سوزاندن از بین می‌برد بدون آنکه قسمت بزرگی از پوست و گوشت بیمار بریده شود. دقت انجام این عمل بسیار بالا است بدون اینکه کمترین آسیبی به پوست وارد شود. از جمله مزایای درمان کیست مویی با لیزر، ترمیم سریع زخم، عدم نیاز به بستری، وجود کمترین علائم و بازگشت سریع بیمار به فعالیت‌های روزانه را می‌توان نام برد.
توصیه های بعد از لیزر کیست مویی
در حالت کلی بیماران پس از انجام عمل جراحی در صورت مراقبت از زخم به خوبی می‌توانند سرعت بهبودی را افزایش دهند. در نهایت پس از انجام لیزر کیست مویی باید مراقبت‌های زیر انجام شود:
- از بین بردن مو‌های زائد: انجام این کار به دلیل عدم تحریک کردن محل زخم و جلوگیری از نفوذ مو‌های اطراف به داخل زخم است.
- استراحت: بهتر است برای ترمیم هر چه زودتر جای زخم و بهبودی سریع‌تر، از بالشتک‌های گرد هنگام نشستن استفاده شود به نحوی که به محل عمل فشار وارد نشود. (این بیشتر برای کیست‌های مویی ایجاد شده در قسمت نشیمنگاه است).
- حفظ بهداشت: تعویض به موقع پانسمان و پاک و تمیز کردن محل ترشحات به منظور جلوگیری از پخش شدن عفونت اطراف ناحیه زخم انجام شود.
- مصرف دارو‌های مجاز: استفاده از قرص‌های آنتی بیوتیک با هدف از بین بردن عفونت انجام شود.
- مصرف میوه‌های حاوی ویتأمین ث: استفاده از میوه‌هایی مانند پرتقال، کیوی و … که حاوی ویتأمین ث است در برنامه غذایی که موجب ترمیم طبیعی زخم می‌شود.
پرهیز از انجام ورزش‌های سخت و سنگین
نتیجه گیری
کیست‌مویی به صورت برآمدگی‌های کوچک بر روی نواحی مختلف بدن پدیدار می‌شوند. کیست‌های مویی می‌توانند در هر جایی از بدن که مو دارد ایجاد شوند. اما اکثر مناطقی که درگیر بیماری می‌شوند شامل صورت، زیر بغل، ناحیه عانه و پا‌ها است.
کیست مویی در اثر اصلاح مو‌های زائد به وجود می‌آید به نحوی که مو در زیر سطح پوست گرفتار شده و به سمت عمق پوست و به صورت زیر پوستی رشد کرده و به داخل نفوذ می‌کند. در اثر همین مورد کسیت مویی ایجاد شده و به صورت جوش قرمز رنگ در ابتدا بر روی پوست ایجاد شده و در رخی موارد ایجاد عفونت در ناحیه را شامل می‌شود. روش‌های درمانی بسیاری برای از بین بردن کیست مویی وجود دارد که درمان با لیزر بهترین و کم دردترین نوع آن است.
